Traumaverwerking
met Maria van Lieverloo,
traumapsycholoog
Een aangrijpende ervaring of periode in je leven! Wat nu?
Een heftige ervaring gebeurt plotseling of over een langere periode, het is heel overweldigend, je kan er niks aan doen en het is gevaarlijk, ofwel voor jezelf ofwel voor iemand anders. De betrokkenen ervaart machteloosheid: hij of zij heeft het gevoel geen enkele controle te kunnen uitoefenen op de afloop ervan. Je bent eraan overgeleverd. Er is sprake van acute ontwrichting, van het ene op het andere moment ben je in een compleet gewijzigde situatie terecht gekomen. Bestaande zekerheden worden in één klap omvergeworpen. De denkbeelden over jezelf en de omgeving voldoen niet meer. Vaardigheden, om met de benarde situatie om te gaan, schieten te kort.
Soms blijft zo’n nare ervaring hangen in je hoofd, je kunt het niet vergeten. Dat wordt een psychisch trauma genoemd.
Hieraan herken je een psychisch trauma
Je kunt het bijna niet geloven wat je is overkomen, je bent er verbijsterd over. Je vindt het bijvoorbeeld moeilijk om je te concentreren op wat je aan het doen bent en op je werk. Je hebt last van sombere gevoelens, huilbuien en je bent voortdurend gespannen. Een traumatische ervaring kan leiden tot het hebben van flashbacks van de gebeurtenis, herbelevingen van de gebeurtenis overdag of in je slaap.
Herken jij je hierin en wil jij de nare gebeurtenis achter je laten en verder kunnen?
Zet de eerste stap en stuur me een mailtje
Maar …. wat is een psychisch trauma?
Een potentieel schokkende ervaring die de persoon raakt, kan mede door het subjectieve ernstbesef zo diep aangrijpen dat er daarna sprake is van een psychisch trauma. Het begrip trauma komt vanuit het Grieks en is te vertalen 1. Wond, verwonding; 2. Sterke, schokkende zielsaandoening die een stoornis veroorzaakt. Een wond hoor je te verzorgen, zo ook met een psychische wond. Je hebt iets heftigs meegemaakt, wat veel impact op je heeft. Iets wat je hersenen niet direct kunnen verwerken. Het is te veel aan indrukken, het is te overweldigend. Deze ervaring op zich valt te definiëren als een gebeurtenis, die qua impact stressvol genoeg is en een persoonlijk aangeleerde manier van (over)leven overruled. Als gevolg kan deze impact, die minder of meer diepgaand kan zijn, een scala aan psychische klachten te zien geven. Het is een subjectieve invulling van het ervaren moment, de beleving is wezenlijk. De persoon heeft gevoelens beleefd van ‘hevige angst, hulpeloosheid, onmacht en dreiging dat het fout afloopt’. Wanneer handelen dan niet (meer) baat, doen zich psychisch traumatische reacties voor, klachten in de vorm van stressreacties, dan is er sprake van een psychisch trauma.
Maak innerlijke groei mogelijk: herinner – verken – verwonder – begrijp – doorleef – herstel
Een psychisch trauma verwerken door er op een verwonderende manier naar te leren kijken en het er over te hebben. De persoon die een psychisch trauma ervaart, heeft iets heftigs meegemaakt. Deze heftige ervaring kan op allerlei vlakken liggen. Belangrijk hierbij is dat de persoon zelf hulp wil in het opsporen (van de oorsprong) van dit trauma en het verwerken van de gebeurtenis op zijn/haar eigen manier en in zijn eigen tempo. Waardoor het mogelijk is om het een plaats in je levensverhaal te geven, door er met een professional aan te werken: in therapiesessies de herinnering in het bewustzijn brengen, waarna verwerking (herstel, genezing) zou moeten kunnen volgen. De therapie berust op de grondslagen van Dr. C.G.Jung: ‘Alles wat in het onbewuste ligt, wil bewust worden’. En Dr. M.J.Horowitz bouwt voort op Jung, hij richt zich uitsluitend op de innerlijke afwikkeling van een schok, het begrijpelijk maken van datgene wat zich intrapsychisch afspeelt, waarbij hij omschrijft dat er zowel sprake is van herbeleving als wel van ontkenning en overmatige alertheid. Na de ‘working through’ van de gebeurtenis (het dóórleven) kan er voltooiing (herstel) optreden.